Fethullah Gülen Hocaefendi'nin Konuşma Üslubu
Konuşma için seçilen konular o günün insanını yakından alâkadar eden; fakat aktüalitesi geniş bir yelpazeye hitap eden konulardır. Tevhid, Nübüvvet, Haşir, Kader, Ruh-Melek-Cin, Ekonomi ve İktisat, İlim-Teknik ve Kur'an, Yaratılış ve Darwinizm, Sosyal Adalet vs gibi o güne kadar kürsüye getirilmesi âdet olmayan konular, ilk defa onunla gündeme girmiş ve tafsilatlı bir şekilde işlenmiştir.
Bu konuşmalarda, akıl-his, madde-manâ, ruh-ceset, kalp-kafa bütünlüğü korunmuş ve böylece her meslekten ve seviyeden insan vaazları takip etmiştir.
Herhangi bir vaaz serisinde neler anlatılacaksa ana başlıklar halinde özetlemiş, her vaaz sonunda bir sonraki konuyu anons ederek dikkatleri konuya toplamayı temin etmiştir.
Konferans ve sohbet gibi bir defaya mahsus konuşulacak yerlerde, ekseriyetle halkın genel kültür ve bilgi seviyesine uygun konular seçmiştir.
Bütün konuşmalar irticalî yapıldığından, konuşmaya akıcılık kazandırılmış ve dinleyenlerin konu ile bütünleşmeleri temin edilmiştir.
Konuşma ve vaazlarda yapmacık ve sunî hitabetlere yer vermemiştir. Üslup, anlatış, jest ve mimikler her zamanki sadeliğini korumuştur.
Anlattığı mevzuya hâkim olup konuyla ilgili değişik misal ve detaylara girse de ana temadan sapmamış ve dinleyiciyi sürüklemiştir. Belli bir mevzu işlenirken, bazı hususlar bazen tekrar edilmiş bazen de dinleyicinin dikkati çekilmiştir. Böylece en muğlak meselelerde bile dinleyicinin mevzu ile olan bağlantısı korunmuştur.
Edebiyata ait belagat, fesahat, incelik ve nükte gibi kaideler bu konuşmalarda eritilmiş, mevzu hem ciddiyetini korumuş hem de bıktırıcı ve yorucu olmaktan uzak kalmıştır..
Konuşmalarda günlük aktüalitenin içinde saplanıp kalınmamış, milletimiz ve İslam âlemini alâkadar eden hususlara ekseriyetle telmihler yaparak temas etmiş ve genel çerçeve içinde konuşmuştur. Konuşmaların hemen hepsinde halka seviye kazandırma metodu takip edilmiştir.
- tarihinde hazırlandı.